Plan LLB Veenweide heeft kansen, maar anders dan provincie nu voorstelt.

 

In het Friesch  Dagblad ontvouwt Popke Veenstra het plan van LLB over de veenweide:

 

Veenweidevisie: middel erger dan de kwaal

 

De provincie wil komen tot een aanpassing van het Veenweidegebied. Eerste deel loopt tot 2030, en het gehele project zou tot 2050 lopen. Maar met de snelheid vanaf 2015 tot nu duurt het wel tot 2070. Globaal richt het programma zich op het stoppen van veenafbraak, bodemdaling en CO2 uitstoot. Het waterpeil wordt gemiddeld -40 cm onder het maaiveld. Maar klopt het wel?

Eerst maar een paar fabels doorprikken. De veenafbraak stopt niet, elke grond heeft een emissie, de bodemdaling wordt met 20% verminderd, maar daalt door en de CO2 verdwijnt toch, maar alleen wat minder snel. Boeren kunnen niet bij een waterstand van -40 cm onder het maaiveld economisch hun bedrijf in stand houden. Door de deel voor deel aanpak blijven boeren lang in onzekerheid zitten. De laatsten kunnen in 2070 aan de beurt zijn en er is geen garantie dat er dan overheidssteun komt. Bij eerdere verkoop krijgt de nieuwe eigenaar geen geld wegens risico aanvaarding. De huidige compensatieregeling is te sober.

Kortom: de veenweidevoorstellen zorgen voor teveel water om te boeren en te weinig water om wat te doen aan de vermindering van veenafbraak.

Wat kan wel: ga de landbouw extensiveren lagere veebezetting per hectare, met natuurinclusiviteit, kruidenrijkdom en biodiversiteit, een drooglegging van 60 cm. Hoe doe je dat? Kom tot een grote ruilverkaveling in het veenweidegebied. Ga over tot een afwaardering gelijk als bij natuurgrond: geef 30% van de waarde van de grond aan de eigenaar. Want de grond wordt in wezen natuurgrond. Provincie krijgt eerste koop van landerijen en boerderijen, en verkoopt de grond aan de overblijvers: eerst in direct omgeving.

Geen uitbreiding vee bij overblijvers en leegstaande boerderijen niet voor de landbouw gebruiken om intensieve veehouderij ( varkens, kippen en geiten ) te voorkomen. De overblijvers ( schatting 400 van de 900 boeren) zullen investeren in lichtere machines, groter areaal, kunnen zelf waterstanden regelen in hun gebied als zij houden aan het gemiddelde. De opbrengsten zullen lager zijn in graswinning. Maar de kwaliteit van het landschap verbetert. Er is zekerheid voor de toekomst.

Voor de woningen met funderingsproblemen moet er een vaste regeling komen op basis van de nadeelcompensatie. Een eigen risico van 10% en daarboven vergoeden provincie en gemeenten de schade. Voorbeeld: huis is zonder schade is € 200.000 waard, maar actueel € 140.000. Eigen risico is € 20.000, achterstallig onderhoud € 5.000, overheid staat voor € 35.000. Een goede regeling is nodig, geen ambtelijk loket.

Met deze plannen kunnen wij opschieten, laten wij niet zoals is gebeurd in Groningen de mensen in het gebied lange jaren in onzekerheid leven.

 

P.A. Veenstra ( oud-bestuurder Wetterskip) Kollum