Onzekerheid neemt alleen toe in het veen

Er is een nadeelcompensatie maar of een boer die krijgt is maar de vraag. Het veenweidegebied is zo groot dat de uitvoering van de voorgestelde maatregelen een lange tijd, zeg 50 jaar of meer, in beslag kan nemen. Een nieuwe eigenaar van een perceel wat in 2070 aan de beurt is voor uitvoering van de maatregelen krijgt daardoor geen nadeelcompensatie omdat de mogelijke ontwikkelingen al in 2021 waren te voorzien.

Dit kan erg onredelijke gevolgen hebben, omdat bij dit scenario een economisch nadeel wat ontstaat bij het vaststellen van de Veenweidevisie 2021-2030 pas wordt gecompenseerd zodra de vernatting van het gebied een feit is. Bij het hierboven beschreven geval ontvangt daardoor noch de oude, noch de nieuwe eigenaar een nadeelcompensatie.Het leidt er ook toe dat delen van het veenweidegebied waar de maatregelen uiteindelijk nooit worden uitgevoerd voor de verdere toekomst zijn opgezadeld met een zwaard van Damocles, en daardoor volkomen onnodig economische schade oplopen. Er is een studie uitgevoerd naar de economische effecten van de voorgestelde maatregel.

De uitkomsten daarvan zijn niet geruststellend. Lees maar mee uit het Achtergronddocument – Bijlage 1: Overzicht innovatieprojecten

Casestudy
Zoeken naar combinaties van (innovatieve) maatregelen waarmee meerdere doelen zijn te realiseren:
Welk inkomens- en vermogensverlies treden op als gevolg van peilverhoging?
Met welke aanvullende verdienmogelijkheden en (compensatie)maatregelen valt dit verlies op te vangen?
Met welke combinatie van maatregelen is een combinatie van doelen te realiseren.

Algemene Conclusies:
• De systematiek om schade te berekenen kent nog veel onzekerheden en leemtes;
• Vernatting leidt tot (aanzienlijke) schade en maakt aanpassing van bedrijf(systeem) noodzakelijk;
• Zonder compensatie van de schade en/of nieuwe inkomsten, zal het rendement van veel agrarische bedrijven sterk onder druk komen te staan;
• De benodigde compensatiemogelijkheden en de randvoorwaarden m.b.t. ecosysteem- of groenblauwe diensten zijn of nog niet aanwezig, of zodanig (lees: alleen voor korte termijnen van 6-7 jaar af te sluiten) dat agrarische bedrijven hun bedrijfssysteem nog niet aan nattere omstandigheden kunnen aanpassen;
• Het vasthouden aan de wens om peilvakken niet te verkleinen is in geval voor extreem grote peilvakken als uitgangspunt onhoudbaar;
• De in de Doorrekening gekozen uitgangspunten wat betreft compensatiemogelijkheden zijn discutabel.

Zo is een plus op de melkprijs door Friesland Campina niet gegarandeerd, zijn nieuwe inkomsten niet exclusief voor natter veen beschikbaar en is het landbouwgebied direct rondom De Deelen vanwege predatie minder geschikt als
‘robuust weidevogelgebied’. Op grotere afstand van De Deelen ligt dit anders.
• Compensatiemogelijkheden kunnen goed gekoppeld worden aan maatschappelijke doelen;
• Compensatiemaatregelen zullen niet vrijblijvend zijn.

Aanvullend hierop de landbouw is een nogal kapitaalintensieve sector.

Zolang geld lenen goedkoop is hoeft dit geen al te groot probleem te zijn. Maar mocht de rente in de toekomst weer oplopen, dan kan dat in gebieden waar de winstgevendheid teveel onder druk staat gemakkelijk leiden tot het omvallen van de sector, met alle sociale gevolgen van dien.